اینترنت ماهواره‌ای

[omidrock]

ضوابط ارائه اینترنت ماهواره‌ای در ایران تصویب شد

کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با هدف رعایت الزامات مقرراتی از سوی دارندگان شبکه‌های ماهواره ای، «مقررات حاکم بر حقوق سرزمینی ارایه خدمات ماهواره‌ای در ایران» را تصویب کرد.

با رشد فناوری ارتباطات فضایی، طیف وسیعی از خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات توسط شبکه‌های ماهواره‌ای قابل ارایه شده است.

از آنجایی که تداوم ارایه و توسعه تنوع خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات قابل ارایه از طریق ارتباطات فضایی در کشور، مستلزم رعایت الزامات مقرراتی خاصی از سوی دارندگان شبکه‌های ماهواره‌ای است، کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در مصوبه‌ای این مقررات را تدوین و ابلاغ کرده است.

این مصوبه مطاق بند «د» ماده ۵ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در جلسه شماره ۳۰۳ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با عنوان «مقررات حاکم بر حقوق سرزمینی ارایه خدمات ماهواره‌ای در جمهوری اسلامی ایران» تصویب شده است و ضمانت اجرایی برای ساماندهی ارایه خدمات ماهواره‌ای توسط دارندگان مجوز تأسیس و بهره برداری از شبکه ماهواره‌ای صادر شده از سوی یک کشور خارجی عضو اتحادیه جهانی مخابرات (ITU)، پس از احراز شرایط تعیین شده، خواهد بود.

در همین حال با این مصوبه، تأمین نیاز زیرساخت ارتباطی کشور در کنار زیرساخت‌های موجود به ویژه افزایش توسعه کشوری ارتباطات با ایجاد زیرساخت فضایی در مناطق نیازمند تقویت زیرساخت ارتباطی زمینی، تضمین می‌شود.

تامین ارتباطات مطمئن مشترکان از طریق ارتباطات فضایی به صورت مقرون به صرفه، پایدار و مورد اطمینان تحت شرایط فنی و تجاری مطلوب، از دیگر مواردی است که در این مصوبه برای آن ضمانت اجرایی دیده شده است.

---

خدمات ارتباطی ماهوار‌ه‌ای چیست

خدمات ارتباطی ماهواره‌ای به نقل و انتقال پیام ارتباط رادیویی به واسطه استفاده از ماهواره‌ها اطلاق می‌شود و شبکه ماهواره‌ای نیز شامل بخش‌های فضایی مشتمل بر تمام یا قسمتی از یک یا چند ماهواره متشکل از ماهواره‌های GSO و Non-GSO است که در موقعیت مداری مشخص قرار دارند.

بخش‌های زمینی ماهواره نیز مشتمل بر TT&C، SCC، MCC، هاب، دروازه که کنترل و مدیریت محموله و پلتفرم ماهواره را بر عهده دارد و همچنین ایستگاه‌های زمینی ماهواره‌ای تغذیه و پایانه‌های ثابت یا سیار ماهواره‌ای مربوط، است که با همدیگر در ارتباط هستند.

---

الزاماتی که اپراتور‌های ماهوار‌ه‌ای دارند

مطابق با الزامات درنظر گرفته شده برای اپراتور‌های ماهواره، این اپراتور‌ها باید در زمان تأسیس شبکه ماهواره ای، مقررات رادیویی بین المللی تعیین شده توسط اتحادیه جهانی مخابرات را رعایت کرده باشند و داشتن موافقت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به هنگام تاسیس یا قبل از شروع ارایه خدمات، نیز الزامی است.

اپراتور خارجی ماهواره باید مشخصات ثبت ماهواره در اتحادیه جهانی مخابرات و اطلاعات تکمیلی مورد نیاز را ارایه کند. باند‌های فرکانسی مورد استفاده نیز باید مطابق با جدول تخصیص‌های فرکانسی کشور باشد.

از سوی دیگر اپراتور ماهواره موظف است نقشه نواحی جغرافیایی تحت پوشش، مشخصات فنی ایستگاه‌های فرستنده و گیرنده زمینی ثابت یا متحرک دارای قابلیت برقراری ارتباط با شبکه خود و سطح شاخص‌های کیفی خدمات در تمام نقاط مختلف کشور و همچنین شرایط حفاظت الکترومغناطیسی متقابل آن را با سایر فرستنده و گیرنده‌های کشور اعلام کند.

متقاضی باید معیار‌های فنی و کیفی خدمات خود را به سازمان رگولاتوری ارایه و تاییدیه این سازمان را اخذ کند.

---

شرایط ارایه خدماتی که اپراتور‌ها می‌دهند

مطابق این مصوبه، ارایه خدمات ماهواره‌ای توسط اپراتور ماهواره‌ای فقط از طریق قرارداد با دارندگان پروانه مجاز به ارایه خدمات دسترسی ماهواره ای، مجاز است.

اپراتور‌های ارایه خدمات ماهواره‌ای می‌توانند خدمات مبتنی بر تلفن ثابت و همراه، پیامک، اینترنت همراه و ثابت، پخش همگانی، انتقال داده و دورنگار به پایانه‌های ماهواره‌ای ثابت، قابل حمل (پرتابل) و یا متحرک مشترکان را مبتنی بر ارتباطات ماهواره‌ای ارایه دهند.

ارایه خدمات پخش همگانی رادیویی و تلویزیونی از سوی اپراتور‌های ماهواره مستلزم دریافت تاییدیه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز خواهد بود.

طبق تبصره این مصوبه، خدمات ماهواره‌ای ایمنی، آماتوری ماهواره ای، هواشناسی ماهواره ای، اکتشاف زمین ماهواره ای، کیهان شناسی رادیویی، ناوبری ماهواره‌ای و تحقیقات فضایی مشمول این مصوبه نمی‌شود.

در این میان اپراتور خارجی ماهواره موظف است اطلاعات جزئیات تماس مشترکین دارندگان پروانه مجاز به ارایه خدمات دسترسی ماهواره‌ای طرف قرارداد خود را به صورت آنلاین در اختیار دارنده پروانه مجاز به ارایه خدمات دسترسی ماهواره‌ای قرار دهد.

از سوی دیگر اپراتور ماهواره موظف است اطلاعات جزئیات تماس و اطلاعات هویتی مشترکین ثبت شده در سایر نقاط جهان در مدت زمان حضور در داخل کشور را به صورت برخط در اختیار دارنده پروانه مجاز به ارایه خدمات دسترسی ماهواره‌ای طرف قرارداد در ایران، قرار دهد.

این اپراتور باید نسبت به ایجاد دروازه بین الملل اینترنت در قلمرو جمهوری اسلامی ایران یا انجام راهکار‌های جایگزین مورد پذیرش سازمان رگولاتوری، اقدام کند.

از سوی دیگر اپراتور خارجی ماهواره موظف است محدوده تشعشعات رادیویی تعیین شده در ماده ۳۰ قانون هوای پاک مصوب ۱۳۹۶/۰۴/۲۵ مجلس شورای اسلامی را رعایت کند.

دیگر شرایط مدنظر برای فعالیت اپراتور خارجی ماهواره در ایران شامل موارد زیر می‌شود:

• اپراتور ماهواره نباید روی سرویس‌های رادیویی ماهواره‌ای و زمینی فعال و برنامه ریزی شده در داخل کشور، تداخل رادیویی مضر ایجاد کرده و یا توسعه آن‌ها را با مشکل مواجه کند.
  
  
• اپراتور ماهواره موظف است نماینده دارای اختیار‌های لازم خود در خصوص مسائل فنی، مقرراتی و سایر امور مربوط به این مصوبه را معرفی کند و این نماینده در موارد لزوم باید به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مراجعه کند.
  
  
• هرگونه ارایه خدمات میزبانی تماس به مشترکین در قلمرو جمهوری اسلامی ایران صرفاً پس از تایید سازمان رگولاتوری مجاز است.
  
  
• اپراتور خارجی ماهواره‌ای تا زمانی امکان ارایه خدمات در کشور را خواهد داشت که اپراتور داخلی به دلیل ناکافی بودن ظرفیت یا عدم بلوغ فناوری، امکان ارایه آن خدمات را نداشته باشد.
  

---

شرایط مسافران خارجی مشترک اپراتور ماهواره‌ای

مطابق این مصوبه مسافرین خارجی که مشترک اپراتور ماهواره بوده و با پایانه خود به کشور مسافرت می‌کنند، باید صرفاً از طریق دارنده پروانه مجاز به ارایه خدمات دسترسی ماهواره ای، خدمات مورد را دریافت کنند. اپراتور ماهواره باید این موضوع را به صراحت به مشترک خود اطلاع رسانی کند.

این اپراتور همچنین باید تمام امکانات سخت افزاری، نرم افزاری و ارتباطی لازم برای دسترسی برخط رگولاتوری به وضعیت پوشش شبکه ماهواره‌ای و خدمات ارایه شده در کشور را فراهم کند و نیز گزارش تداخل در لینک ارتباطی فراسو خود (زمین به فضا) از داخل کشور را به همراه مستندات فنی مربوط به رگولاتوری ارایه دهد.

---

جریمه نقض تعهدات برای اپراتور خارجی ماهواره

با اپراتور خارجی ماهواره در صورت عدم پایبندی به مفاد و ضوابط مندرج در این مصوبه، به شرح زیر برخورد می‌شود:

- صدور اخطاریه و تعیین مهلت برای پاسخگویی و رفع تخلف
- دستور توقف فعالیت اپراتور خارجی ماهواره در کشور در صورت عدم رفع تخلف
وقفه به وجود آمده در ارایه خدمات موضوع این مصوبه در شرایطی مانند طوفان‌های نادر خورشیدی و بلایای طبیعی نظیر سیل و زلزله به عنوان تخلف اپراتور ماهواره محسوب نمی‌شود و این اپراتور موظف است در حداقل زمان نسبت به برقراری ارتباط اقدام کند.

این اپراتور متعهد به رعایت قوانین و مقررات کشور، مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و ابلاغیه‌های رگولاتوری خواهد بود.

در صورت بروز هرگونه اختلاف بین دارندگان پروانه مجاز به ارایه خدمات دسترسی ماهواره‌ای با اپراتور خارجی ماهواره، چنانچه موضوع با مذاکره حل و فصل نشود و اختلاف ناشی از برداشت طرفین از مصوبات کمیسیون و مجوز‌های صادره باشد و رسیدگی به آن از سوی هر یک از طرفین از سازمان درخواست شده باشد، موضوع از سوی رگولاتوری قابل ارجاع به کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات خواهد بود.

 

 

منبع: itmen

[omidrock]

اینترنت ماهواره‌ای در فاز تکمیل

آخرین گروه از ماهواره‌های استارلینک پرتاب شدند تا شرکت اسپیس‌ایکس با این خبر به تیتر بسیاری از رسانه‌های جهان راه پیدا کند. اسپیس‌ایکس همزمان جزئیات تازه‌ای درباره امکانات و قابلیت‌های این ماهواره‌ها منتشر کرده و مدعی شده است که ماهواره‌های استارلینک با نرخ تاخیر بسیار پایین و سرعت دانلودی بیش از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه، اینترنت را در اختیار مشترکانشان قرار می‌دهند. 

 

هر چند این سرعت با ادعای اولیه اسپیس‌ایکس در این مورد فاصله دارد و کمتر است، اما کمی بیشتر از چیزی است که در آزمایش‌های اولیه به‌دست آمده بود. استارلینک در حقیقت برنامه بلندپروازانه اسپیس‌ایکس برای پرتاب ۱۲ هزار ماهواره به نزدیک‌ترین مدار زمین است تا به این ترتیب پوشش اینترنت پرسرعت را برای ساکنان زمین فراهم بیاورد. به این ترتیب کاربران این سیستم می‌توانند با استفاده از آنتن‌های شخصی خودشان روی زمین، به این سرویس دسترسی داشته باشند؛ چیزی که «ایلان ماسک» مدیرعامل اسپیس‌ایکس آن را به «بشقاب‌پرنده‌ای روی نوک چوب» تعبیر می‌کند. حالا حتی عکس‌های اولیه از این دستگاه روی وب‌سایت استارلینک هم منتشر شده است.

 

  با پرتاب این گروه ماهواره‌ها، اسپیس‌ایکس بیش از ۷۰۰ ماهواره در مدار زمین دارد. این درحالی است که به گفته ماسک برای ارائه قابلیت عملیاتی اولیه آنها به بیش از ۴۰۰ ماهواره در مدار نیاز داشتند و البته برای ارائه کامل این قابلیت‌ها دست‌کم به ۸۰۰ ماهواره نیاز است. در تابستان امسال اسپیس‌ایکس آزمایش اولیه این سیستم را آغاز کرد و در همین راستا کارمندان استارلینک اینترنت پرسرعت ارائه شده توسط این ماهواره‌ها را در حالت‌های مختلف آزمایش کردند. در این مرحله اسپیس‌ایکس ۶۰ ماهواره اینترنتی استارلینک را همراه یک موشک فالکون ۹ به مدار زمین فرستاد. این ماهواره‌ها از مقر فضایی کیپ‌کاناورال در فلوریدا به فضا پرتاب شدند تا دوازدهمین عملیات پرتاب ماهواره‌های استارلینک به فضا باشد. با احتساب این عملیات، حالا ۷۱۳ ماهواره استارلینک در مدار زمین قرار گرفته‌اند.

 

«کیت تایس» معاون سنجش اطمینان‌پذیری اسپیس‌ایکس در این مورد گفت: «تیم استارلینک آمار و ارقام مربوط به میزان تاخیر را جمع‌آوری کرده و تست‌های سرعت استانداردی را روی عملکرد این سیستم انجام داده است. این به معنای آن است که ما در حال بررسی و کنترل سرعت جابه‌جایی داده‌ها از ماهواه‌ها به کاربران‌مان و برگشت آن هستیم. جالب است بدانید که نتایج اولیه خوب و قابل‌قبول بوده است.»

 

   تایید سرعت دانلود ۱۰۰ مگابیتی

او اعلام کرد که سرعت دانلود با این سیستم به بیش از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه می‌رسد و حساب توییتر شرکت اسپیس‌ایکس هم ادعای او را تایید و تکرار کرد. اما گویا این ادعا کمی چاشنی اغراق داشت، چون حساب توییتر اسپیس‌ایکس چند دقیقه بعد توییت خودش را پاک کرد تا در نهایت در توییتی جدید و دقیق‌تر اعلام کند که سرعت دانلود این سیستم در واقع برابر ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه است. کیت تایس همچنین گفت که نرخ تاخیر این سیستم آن‌قدر پایین است که بتواند سریع‌ترین بازی ویدئویی آنلاین را اجرا کند و سرعت دانلود آن آن‌قدر بالاست که بتواند چند فیلم با کیفیت HD را به‌صورت همزمان پخش کند و در عین حال همچنان پهنای باند اضافی هم وجود داشته باشد.

 

چنین چیزی بسیار شگفت‌انگیز و تاثیرگذار خواهد بود، اما همچنان از سرعت گیگابایتی که اسپیس‌ایکس قول آن را داده و اسنادش را به کمیسیون ارتباطات فدرال ارائه کرده بود، فاصله دارد. 

 

اسپیس‌ایکس در این اسناد اعلام کرده بود که برای توسعه و استفاده از تمام ظرفیت‌های این سیستم و رسیدن به سرعت گیگابایتی باید بیش از ۴۴۰۰ ماهواره در مدار زمین قرار بگیرد. شاید به همین دلیل هم بود که کیت تایس تاکید کرد هنوز کارهای زیادی باقی مانده است که در این پروژه باید انجام بشود. او گفت: «البته که شبکه ما هنوز کارهای زیادی در فرآیند تکمیل شدن دارد و در طول زمان ما همچنان قابلیت‌ها و امکانات بیشتری را به این سیستم اضافه می‌کنیم تا کاربران بتوانند از تمام ظرفیت‌های این شبکه بهره‌مند بشوند.»

 

با این همه سرعت ۱۰۰ مگابایتی بیش از نتایج آزمایش‌هایی است که سرویس تست سرعت دانلود و آپلود speedtest.net به‌دست آورده بود. در نیمه ماه آگوست امسال کاربران Reddit نتایجی از تست سرعت سیستم اولیه استارلینک را منتشر کردند که نشان می‌داد متوسط سرعت دانلود آن بین ۱۱ تا ۶۰ مگابیت است. این سرعت در مقایسه با سرویس‌های قدیمی اینترنت پرسرعت، بالاتر بوده و حتی احتمالا از سرعت اینترنت بسیاری از مناطق روستایی آمریکا هم بالاتر است. اسپیس‌ایکس امیدوار است که سرویس استارلینک را در مناطق روستایی و دورافتاده که حتی همین سرعت نه چندان بالا هم برای آنها پیشرفت محسوب می‌شود، ارائه کند. 

 

رقابت برای پیروزی در مزایده ۱۶ میلیارد دلاری

با این اوصاف رسیدن به سرعت بالاتر دغدغه مهمی برای اسپیس‌ایکس به حساب می‌آید؛ به‌خصوص برای جذب سرمایه و پیروزی در مناقصه کمیسیون ارتباطات فدرال که اکتبر امسال برگزار می‌شود. کمیسیون ارتباطات فدرال پیشنهاد ۱۶ میلیارد دلاری برای شرکت‌هایی دارد که بتوانند سرویس‌های اینترنت پرسرعت را به بیش از شش میلیون خانه و کسب‌وکار در مناطق نه چندان برخوردار ارائه کنند. 

جالب است بدانید که کمیسیون ارتباطات فدرال برای این کار به‌دنبال سرعت دانلود دست‌کم ۲۵ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود حداقل ۳ مگابیتی است.

 

اسپیس‌ایکس مدعی است که با ماهواره‌های استارلینک و سرویس‌های آنها، به پیشرفت بزرگی دست یافته است. در طول وب‌کست اسپیس‌ایکس کیت تایس، معاون سنجش اطمینان‌پذیری این شرکت به این موضوع اشاره کرد که اسپیس‌ایکس دو ماهواره خودش در مدار و همچنین ارتباط میان‌ماهواره‌ای و لیزرهای فضایی که امکان جابه‌جایی صدها گیگابایت داده میان دو فضاپیما را فراهم می‌آورند، به‌طور موفقیت‌آمیزی آزمایش کرده بود. این شرکت پیش از پرتاب اولین ماهواره‌اش اعلام کرد که تمام ماهواره‌هایش از امکان ارتباط میان‌ماهواره‌ای بهره می‌برند. تایس در این مورد گفت: «زمانی که لیزرهای فضایی به‌طور کامل به‌کار گرفته شوند، استارلینک یکی از سریع‌ترین گزینه‌های در دسترس برای انتقال داده و اطلاعات در سراسر جهان خواهد بود.» از طرفی به‌صورت همزمان اسپیس‌ایکس امکان آزمایش عمومی سرویس خودش را هم فراهم کرده است. 

 

به این ترتیب کاربران علاقه‌مند می‌توانند در وب‌سایت استارلینک ثبت‌نام کرده و آدرس خانه و ایمیل خودشان را ارائه کنند تا کیفیت اینترنت در دسترس آنها مورد سنجش و بررسی بیشتر قرار بگیرد. اسپیس‌ایکس همچنین اعلام کرده است که در ابتدا آزمایش‌هایش را روی مناطق روستایی اطراف واشنگتن متمرکز خواهد کرد و بعد آن را به شمال آمریکا و کانادا گسترش خواهد داد. آزمایش‌های عمومی طبیعتا نتایج واقعی‌تر و قابل اعتمادتری را ارائه می‌کنند که البته منوط به ارائه اطلاعات دقیق از سوی کاربران است. درست به همین خاطر هم هست که در وب‌سایت استارلینک از کاربران علاقه‌مند به شرکت در این تست‌ها خواسته شده است تا موافقت‌نامه‌ای برای ارائه اطلاعات درست را امضا کنند.

 

همچنین نمونه اولیه موشک استارشیپ شرکت اسپیس‌ایکس هم آزمایش شد و برای دومین بار یک پرش ۵۰۰ فوتی انجام داد. این نمونه اولیه که SN۶ نام دارد، در مقر بوکاچیکا آزمایش شد. این دومین باری است که نمونه اولیه استارشیپ به فضا پرتاب می‌شود. این عملیات قرار بود روز یکشنبه هفته گذشته انجام شود، اما به‌دلیل آب و هوای بد لغو شد. در اوایل ماه جاری اولین عملیات پرش ۵۰۰ فوتی نمونه اولیه استارشیپ انجام شده است. ایلان ماسک تصمیم دارد با توسعه موشک‌های استارشیپ فضانوردان را به مریخ ببرد.

 

دنیای‌اقتصاد